Ngành học nhiều người theo học nhất – Xu hướng và lựa chọn thông minh

Trong bối cảnh giáo dục đại học ngày càng cạnh tranh, việc lựa chọn ngành học phù hợp không chỉ dựa trên sở thích mà còn cần cân nhắc xu hướng thị trường lao động. Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) năm 2023, các ngành học nhiều người theo học thường thuộc các lĩnh vực như Kinh doanh và Quản lý, Máy tính và Công nghệ thông tin, Công nghệ kỹ thuật, Nhân văn, và Sức khỏe tiếp tục dẫn đầu về số lượng thí sinh đăng ký. Trong khi đó, các ngành mới như công nghiệp bán dẫn cũng đang thu hút sự chú ý.

Bài viết này Review đại học sẽ phân tích các ngành học “hot” nhất, lý do chúng được ưa chuộng, và những lưu ý để thí sinh đưa ra lựa chọn sáng suốt cho mùa tuyển sinh 2025.

Các ngành học thu hút nhiều thí sinh nhất

Máy tính và Công nghệ thông tin đứng thứ hai với 11,27% thí sinh đăng ký, giảm nhẹ từ 11,79% năm 2022. Sự phát triển của chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) khiến ngành này tiếp tục là lựa chọn hàng đầu, với nhu cầu nhân lực cao trong các lĩnh vực như lập trình, phân tích dữ liệu, và an ninh mạng. Công nghệ kỹ thuật, Nhân văn, và Sức khỏe cũng ghi nhận sự tăng trưởng về tỷ lệ tuyển sinh, phản ánh nhu cầu đa dạng từ kỹ sư, nhân viên y tế, đến chuyên gia truyền thông và giáo dục.

Ngược lại, các lĩnh vực như Khoa học sự sống, Khoa học tự nhiên, Toán và Thống kê, Thú y, và Dịch vụ xã hội có tỷ lệ tuyển sinh thấp nhất, chỉ từ 0,41-0,71%, do tính đặc thù và ít cơ hội việc làm ngay lập tức.

Ngành học “Hot” trong tương lai

Các chuyên gia dự đoán trong 4-5 năm tới, một số ngành sẽ tiếp tục giữ vững sức hút nhờ tiềm năng nghề nghiệp và sự phát triển của công nghệ.

Tài chính – Ngân hàng Số

Ngành Tài chính – Ngân hàng vẫn là lựa chọn hàng đầu nhờ sự phát triển kinh tế và xu hướng chuyển đổi số. Các ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, và các tổ chức tài chính đang tích cực tuyển dụng chuyên gia tài chính, nhân viên tín dụng, và phân tích tài chính. Sự ra đời của công nghệ tài chính (fintech) và kinh tế số càng mở ra cơ hội cho sinh viên tốt nghiệp từ các trường uy tín như Đại học Ngoại thương, Đại học Thương mại, hoặc Đại học Tài chính – Marketing.

Trí tuệ nhân tạo (AI)

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại nhiều ngành nghề, từ y tế, tài chính, đến tự động hóa. Nhu cầu nhân lực AI tăng mạnh, nhưng để thành công, người học cần khả năng tự học và cập nhật công nghệ liên tục. Các trường như Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM), và Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM là những địa chỉ đào tạo AI hàng đầu, mang đến cơ hội làm việc tại các tập đoàn công nghệ lớn.

Marketing số (Digital Marketing)

Marketing số phát triển mạnh nhờ sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng và đầu tư vào quảng cáo trực tuyến. Theo báo cáo của TopCV 2023-2024, mức lương ngành này dao động từ 10-15 triệu đồng/tháng cho người có 1-4 năm kinh nghiệm, và 14-20 triệu đồng/tháng cho người có 5-6 năm kinh nghiệm. Các trường như Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Kinh tế TP.HCM, và Đại học Ngoại thương cung cấp chương trình đào tạo chất lượng, giúp sinh viên nắm bắt kỹ năng về SEO, quảng cáo số, và phân tích dữ liệu.

Công nghiệp bán dẫn: Ngành mới nổi

Việt Nam đặt mục tiêu phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, hiện có hơn 5.500 kỹ sư thiết kế chip nhưng chỉ đáp ứng 20% nhu cầu (5.000-10.000 kỹ sư/năm). Đến 2030, cần 20.000 nhân lực trình độ đại học. Các ngành như điện tử viễn thông, vật liệu, kỹ thuật sản xuất tại ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Quốc gia TP.HCM có thể đào tạo nhân lực cho lĩnh vực này.

Có nên chọn ngành học nhiều người theo học?

Chuyên gia khuyên thí sinh chọn ngành theo sở thích và năng lực, không chạy theo ngành “hot” như Kinh doanh, Quản lý hay AI. TS. Võ Thanh Hải nhấn mạnh cần yêu thích ngành và có kế hoạch học tập nghiêm túc. Thạc sĩ Phạm Quang Trường lưu ý học kinh tế cần ngoại ngữ, tin học, tư duy phân tích hơn là toán; ngành luật cần kiến thức lịch sử, văn học, xã hội học.

PGS.TS Phạm Hà (ĐH Mở TP.HCM) cho biết nền kinh tế Việt Nam đang thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài, kéo theo nhu cầu nhân lực lớn trong các ngành kinh tế, luật, và quản lý. Thạc sĩ Võ Ngọc Nhơn (ĐH Công nghệ TP.HCM) chỉ ra rằng số doanh nghiệp tăng từ 90.000 năm 2004 lên hơn 930.000 năm 2024 đã thúc đẩy sự ra đời của các ngành mới như công nghệ tài chính và kinh tế số. Tuy nhiên, cạnh tranh trong các ngành “hot” rất cao, đòi hỏi sinh viên phải có kỹ năng vượt trội để nổi bật.

Xu hướng tuyển sinh 2025

Năm 2025, các trường đại học giữ các phương thức tuyển sinh như xét điểm thi THPT, học bạ, thi đánh giá năng lực, và bổ sung tổ hợp xét tuyển, đặc biệt với môn Giáo dục kinh tế và Pháp luật. ĐH Duy Tân xét tổ hợp Toán – Lý – Giáo dục kinh tế và Pháp luật cho ngành kinh tế. ĐH Công nghệ TP.HCM dùng 6 tổ hợp, lấy Toán, Văn làm nền, kết hợp Tiếng Anh, Lý, Sử, hoặc Giáo dục kinh tế và Pháp luật. ĐH Mở TP.HCM và ĐH Việt Đức mở rộng xét tuyển qua TestAs, V-SAT, tạo thêm cơ hội cho thí sinh.

Lưu ý khi chọn ngành

Chọn ngành học không chỉ dựa trên xu hướng mà cần cân nhắc các yếu tố:

• Sở thích và năng lực: Ngành phù hợp với đam mê và khả năng sẽ giúp bạn học tập hiệu quả và thành công lâu dài.
• Kỹ năng cần thiết: Ngoại ngữ, tin học, tư duy phân tích, và khả năng giao tiếp là những yếu tố quan trọng trong các ngành kinh tế, công nghệ, và marketing.
• Cơ hội nghề nghiệp: Các ngành như Tài chính – Ngân hàng, AI, và Marketing số hứa hẹn nhiều việc làm, nhưng cần chuẩn bị kỹ năng để cạnh tranh.
• Tìm hiểu kỹ ngành học: Với các ngành mới như bán dẫn, hãy nghiên cứu các chương trình liên quan (điện tử, vật liệu) tại các trường uy tín để tránh nhầm lẫn.

Các ngành Kinh doanh và Quản lý, Công nghệ thông tin, Tài chính – Ngân hàng số, AI, Marketing số và công nghiệp bán dẫn thu hút nhờ nhu cầu nhân lực cao. Thí sinh nên chọn ngành theo sở thích, năng lực, và chuẩn bị kỹ năng để thành công. Tuyển sinh 2025 với tổ hợp xét tuyển mới và phương thức linh hoạt mở ra cơ hội định hình tương lai nghề nghiệp.