Học phí Đại học tại Việt Nam 2025 – Xu hướng tăng và giải pháp hỗ trợ

Học phí đại học tại Việt Nam năm học 2025-2026 tăng đáng kể, đặc biệt ở các chương trình quốc tế (lên đến 900 triệu đồng/năm), do cơ chế tự chủ tài chính. Một số trường giữ ổn định học phí để hỗ trợ sinh viên. Đề xuất sửa đổi Luật Giáo dục Đại học 2018 cho phép trường tự quyết định học phí theo chất lượng, nhưng có giới hạn để đảm bảo an sinh xã hội. Cùng Review Đại học tìm hiểu qua bài viết bên dưới.

Xu hướng học phí đại học năm 2025-2026

Các trường tăng học phí

Nhiều trường đại học, đặc biệt tại TP.HCM, đã công bố mức học phí tăng cho năm học 2025-2026, với các chương trình quốc tế và chất lượng cao chịu mức tăng đáng kể:

• Trường Đại học Bách khoa (ĐHQG TP.HCM):
  • Chương trình tiêu chuẩn, tài năng, và kỹ sư chất lượng cao Việt – Pháp: 30 triệu đồng/năm.
  • Chương trình chuyển tiếp quốc tế (Nhật Bản): 60 triệu đồng/năm (2,5 năm đầu), 91 triệu đồng/năm (2 năm cuối tại Nhật).
  • Chương trình chuyển tiếp quốc tế (Australia, Mỹ, New Zealand): 80 triệu đồng/năm (2-2,5 năm đầu), 560-900 triệu đồng/năm (2-2,5 năm cuối), tăng 28-101 triệu đồng/năm so với 2024.
  • Chương trình tiếng Anh: 80 triệu đồng/năm.
• Trường Đại học Kinh tế TP.HCM:
  • Tăng trung bình 200.000 đồng/tín chỉ.
  • Chương trình tiên tiến quốc tế (tiếng Việt): 1,3 triệu đồng/tín chỉ, tiếng Anh nhân hệ số 1,4 (1,82 triệu đồng/tín chỉ).
  • Chương trình tích hợp chứng chỉ nghề quốc tế (ACCA, ICAEW): 1,3 triệu đồng/tín chỉ (tiếng Việt), 1,9 triệu đồng/tín chỉ (tiếng Anh).
• Trường Đại học Sài Gòn:
  • Một số ngành tăng gấp 1,5 lần so với khóa trước.
  • Hệ 4 năm: 92-129 triệu đồng/khóa.
  • Hệ 4,5 năm: 150-167 triệu đồng/khóa.
• Trường Đại học Công Thương TP.HCM: Dự kiến tối đa 132 triệu đồng/khóa (tùy ngành), với một số ngành được giảm 50% học phí học kỳ đầu (Kỹ thuật Nhiệt, Khoa học dinh dưỡng, Công nghệ dệt may, v.v.).
• Trường Đại học Mở TP.HCM:
  • Tăng 1,5-2 triệu đồng/năm tùy ngành.
  • Nhóm Công nghệ và Kỹ thuật: 28,5 triệu đồng/năm.
  • Nhóm Kinh tế, Quản lý, Ngôn ngữ: 27,5 triệu đồng/năm.
  • Nhóm Khoa học xã hội: 24 triệu đồng/năm.
  • Chương trình chất lượng cao: 46,5-49,5 triệu đồng/năm.
• Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM: Tăng không quá 5%, dao động 32,85-53,58 triệu đồng/năm.
• Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM: Từ 13-47 triệu đồng/năm, với chương trình tiếng Anh lên đến 21,655 triệu đồng/học kỳ.
• Đại học Kinh tế Quốc dân: Dự kiến 18-25 triệu đồng/năm, tăng tối đa 10% so với 2024.
• Học viện Tài chính: Tăng không quá 10%. Chương trình chuẩn: 25 triệu đồng/năm; chương trình liên kết quốc tế (Toulon, Greenwich): 171-700 triệu đồng/khóa.
• Trường Đại học Kinh tế (ĐHQG Hà Nội):
  • Hệ chính quy: 46 triệu đồng/năm (2025-2026), tăng dần lên 50 triệu đồng/năm (2027-2028).
  • Chương trình liên kết quốc tế (Troy, St. Francis): 351-358 triệu đồng/khóa.

Các trường cam kết không tăng học phí

Trong bối cảnh nhiều trường tăng học phí, một số cơ sở giáo dục chọn giữ ổn định để hỗ trợ sinh viên và gia đình:

• Trường Đại học Ngoại ngữ – Tin học TP.HCM: Cam kết không tăng học phí, duy trì mức ổn định như các năm trước, tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận giáo dục chất lượng với chi phí hợp lý.
• Trường Đại học Công nghệ TP.HCM: Không tăng học phí cho khóa tuyển sinh mới, đảm bảo gánh nặng tài chính tối thiểu.
• Trường Đại học Tài chính – Marketing: Học phí dao động 845.000-1,753 triệu đồng/tín chỉ, với ngành Ngôn ngữ Anh thấp nhất (845.000 đồng/tín chỉ) và chương trình tiếng Anh toàn phần cao nhất (1,753 triệu đồng/tín chỉ).
• Trường Đại học Gia Định: Duy trì học phí trung bình 1,1 triệu đồng/tín chỉ, với chương trình đại trà từ 7,5-12,5 triệu đồng/học kỳ và chương trình tài năng (Quản trị kinh doanh) là 25 triệu đồng/học kỳ, được đánh giá là mức học phí cạnh tranh.

Đề xuất sửa đổi luật Giáo dục Đại học 

Tại tọa đàm tham vấn chính sách sửa đổi Luật Giáo dục Đại học 2018 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, một nội dung quan trọng được đề xuất là cho phép các trường đại học tự quyết định học phí dựa trên chất lượng đào tạo, nhưng có giới hạn để đảm bảo công bằng xã hội:

• Trường công lập: Mức học phí tối đa không vượt quá 1/2 thu nhập bình quân đầu người trong từng giai đoạn, nhằm tránh tăng học phí quá cao, ảnh hưởng đến an sinh xã hội.
• Trường tư thục: Tự do quyết định học phí, không chịu giới hạn trên.

Ông Ngô Văn Thịnh, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ GD-ĐT), cho rằng tự chủ học phí là yếu tố cần thiết để các trường nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển bền vững. Tuy nhiên, việc đặt giới hạn học phí giúp kiểm soát chi phí, đảm bảo cơ hội học tập cho mọi tầng lớp xã hội.

PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, nhấn mạnh cần cải tiến các chính sách học phí, học bổng, và tín dụng sinh viên để tăng cơ hội tiếp cận giáo dục. Đồng thời, Bộ GD-ĐT đề xuất cơ chế phân bổ ngân sách dựa trên kết quả hoạt động, khuyến khích các trường thu hút nguồn lực từ doanh nghiệp và hợp tác công tư.

Thách thức trong cơ chế tự chủ

Phụ thuộc vào học phí

Theo PGS.TS Nguyễn Minh Tâm, Phó Giám đốc ĐHQG TP.HCM, học phí hiện chiếm 80-90% nguồn thu của các trường đại học, tạo ra rủi ro lớn khi cơ chế tự chủ dẫn đến tăng học phí. Điều này đặt áp lực tài chính lên sinh viên và gia đình, đồng thời đòi hỏi các trường phải đa dạng hóa nguồn thu để giảm phụ thuộc vào học phí.

Tín dụng sinh viên còn hạn chế

80. Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH FPT, nhận định hệ thống tín dụng sinh viên tại Việt Nam còn “mờ nhạt”. Dù đã giải ngân hàng chục nghìn tỷ đồng cho hơn 80.000 học sinh, sinh viên, con số này vẫn quá nhỏ so với quy mô hệ thống giáo dục đại học. Ông Tùng đề xuất cần mở rộng chính sách tín dụng để 1/3 sinh viên được tiếp cận, giúp họ vay tiền từ “tương lai” để chi trả học phí hiện tại. Nhà nước cần tạo cơ chế khai thông, với quy mô đủ lớn, để tín dụng trở thành nguồn tài chính quan trọng cho người học.

Cản trở từ chính sách thuế

1. Lê Trường Tùng cũng chỉ ra rằng các nguồn tài trợ, đóng góp từ tư nhân (đặc biệt là cựu sinh viên) cho giáo dục đại học đang bị hạn chế bởi chính sách thuế. Hiện nay, khoản tài trợ được tính sau thuế thu nhập cá nhân, trong khi ở nhiều quốc gia, chi phí tài trợ giáo dục được khấu trừ trước thuế. Ông Tùng đề xuất cần sửa đổi chính sách để khuyến khích tài trợ, biến đây thành nguồn thu lớn cho các trường, đặc biệt là các trường không vì lợi nhuận.

Giải pháp hỗ trợ sinh viên

Để giảm gánh nặng học phí và đảm bảo cơ hội tiếp cận giáo dục đại học, một số giải pháp đang được đề xuất và triển khai:

Tăng cường tín dụng sinh viên:

• Mở rộng quy mô và đơn giản hóa thủ tục vay vốn, với lãi suất ưu đãi.
• Phát triển các chương trình vay dài hạn, cho phép sinh viên trả nợ sau khi tốt nghiệp và có việc làm ổn định.

Khuyến khích tài trợ và đóng góp:

• Sửa đổi chính sách thuế để khấu trừ chi phí tài trợ giáo dục trước khi tính thuế thu nhập cá nhân.
• Kêu gọi cựu sinh viên, doanh nghiệp, và các tổ chức đóng góp học bổng, quỹ hỗ trợ sinh viên.

Phát triển học bổng:

• Tăng số lượng học bổng cho sinh viên xuất sắc, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, và sinh viên các ngành ưu tiên.
• Kết hợp học bổng từ ngân sách nhà nước, doanh nghiệp, và các tổ chức phi lợi nhuận.

Đa dạng hóa nguồn thu:

• Các trường cần khai thác tài sản công, hợp tác với doanh nghiệp, và phát triển các dự án nghiên cứu để tăng nguồn thu ngoài học phí.
• Khuyến khích mô hình hợp tác công tư để đầu tư vào cơ sở vật chất và chương trình đào tạo.

Ổn định học phí: Các trường như ĐH Ngoại ngữ – Tin học TP.HCM, ĐH Công nghệ TP.HCM, và ĐH Gia Định là ví dụ điển hình trong việc giữ học phí ổn định, giúp giảm áp lực tài chính cho sinh viên.

Năm 2025-2026, học phí đại học Việt Nam phân hóa mạnh: chương trình quốc tế lên đến 900 triệu đồng/năm, nhưng nhiều trường giữ ổn định để hỗ trợ sinh viên. Đề xuất sửa Luật Giáo dục Đại học cho phép tự chủ học phí, giới hạn tối đa 1/2 thu nhập bình quân đầu người, nhằm cân bằng chất lượng và an sinh. Cần mở rộng tín dụng sinh viên, khuyến khích tài trợ và đa dạng nguồn thu cho trường.