Ngành Lưu trữ học là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều bạn trẻ đặt ra khi tìm hiểu về các ngành học độc đáo và tiềm năng trong thời đại số hóa. Lưu trữ học không chỉ đơn thuần là việc “giữ giấy tờ” mà còn là một lĩnh vực quan trọng trong quản lý thông tin, bảo tồn di sản và hỗ trợ ra quyết định. Nếu bạn đang tò mò về ngành Lưu trữ học, bài viết này của sẽ cung cấp thông tin chi tiết để bạn tự tin theo đuổi ước mơ.
Ngành Lưu trữ học là gì?
Lưu trữ học là ngành học nghiên cứu về việc tổ chức, quản lý, bảo quản và khai thác các tài liệu lưu trữ, bao gồm cả tài liệu giấy và dữ liệu số. Đây là một lĩnh vực mang tính chất liên ngành, kết hợp giữa quản lý thông tin, lịch sử, công nghệ và khoa học xã hội. Sinh viên ngành Lưu trữ học được đào tạo để trở thành chuyên gia trong việc xử lý tài liệu, bảo tồn di sản văn hóa và hỗ trợ các tổ chức trong việc quản lý thông tin hiệu quả.
Ngành Lưu trữ học đóng vai trò quan trọng trong các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, thư viện, bảo tàng và các tổ chức quốc tế. Trong thời đại công nghệ 4.0, Lưu trữ học còn mở rộng sang quản lý dữ liệu số, lưu trữ điện tử và phân tích dữ liệu lớn (big data).
Tổng hợp các tổ hợp môn xét tuyển
Để thi vào các trường đại học đào tạo ngành Lưu trữ học, thí sinh cần chuẩn bị tốt các môn học thuộc các tổ hợp xét tuyển phổ biến. Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các khối thi chính bao gồm:
- Khối C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý): Phù hợp với các chuyên ngành Lưu trữ học truyền thống, tập trung vào kiến thức lịch sử và văn hóa.
- Khối D01 (Ngữ văn, Toán, Tiếng Anh): Thích hợp cho các chương trình Lưu trữ học hiện đại, yêu cầu kỹ năng ngoại ngữ và tư duy logic.
- Khối A01 (Toán, Vật lý, Tiếng Anh): Áp dụng cho các ngành Lưu trữ học liên quan đến công nghệ thông tin và quản lý dữ liệu số.
- Khối D14 (Ngữ văn, Lịch sử, Tiếng Anh): Dành cho các chương trình đào tạo Lưu trữ học kết hợp với nghiên cứu lịch sử.
Một số trường có thể yêu cầu thí sinh tham gia bài kiểm tra năng lực hoặc phỏng vấn để đánh giá khả năng tư duy, kỹ năng tổ chức và định hướng nghề nghiệp.
Ngành Lưu trữ học cần học những môn gì?
Để thành công trong kỳ thi và hành trình học tập tại các trường đào tạo Lưu trữ học, thí sinh cần tập trung vào các môn học chính thuộc tổ hợp xét tuyển, đồng thời phát triển các kỹ năng bổ trợ. Dưới đây là những môn học quan trọng:
Ngữ văn
Ngữ văn là môn học cốt lõi trong các khối C00, D01, D14, giúp phát triển kỹ năng viết, phân tích văn bản và lập luận – những kỹ năng cần thiết để xử lý tài liệu lưu trữ và viết báo cáo.
Cách học hiệu quả: Ôn luyện kỹ năng nghị luận xã hội, đọc hiểu văn bản và nắm chắc các tác phẩm văn học trong chương trình THPT. Luyện viết bài để diễn đạt ý tưởng mạch lạc, rõ ràng.
Lịch sử
Lịch sử thuộc khối C00 và D14, cung cấp kiến thức về các sự kiện lịch sử, văn hóa và chính trị – nền tảng để hiểu và phân loại các tài liệu lưu trữ lịch sử.
Cách học hiệu quả: Sử dụng sơ đồ tư duy để hệ thống hóa các mốc thời gian, nhân vật và sự kiện lịch sử. Luyện giải câu hỏi trắc nghiệm để làm quen với dạng đề.
Địa lý
Địa lý thuộc khối C00, hỗ trợ sinh viên hiểu về địa lý kinh tế – xã hội, văn hóa các khu vực, giúp quản lý và khai thác tài liệu liên quan đến vùng miền.
Cách học hiệu quả: Nắm vững cách đọc bản đồ, phân tích biểu đồ và bảng số liệu. Sử dụng atlas địa lý để ôn tập kiến thức về khí hậu, dân số và kinh tế.
Toán
Toán xuất hiện trong khối D01 và A01, giúp phát triển tư duy logic và khả năng xử lý số liệu, đặc biệt trong các lĩnh vực lưu trữ số hóa và phân tích dữ liệu.
Cách học hiệu quả: Tập trung vào các dạng bài tập về đại số, xác suất và thống kê. Luyện giải đề thi THPT Quốc gia để đạt điểm cao.
Tiếng Anh
Tiếng Anh thuộc khối D01, A01, D14, rất quan trọng trong việc đọc tài liệu chuyên ngành, làm việc với các tổ chức quốc tế và quản lý dữ liệu số.
Cách học hiệu quả: Cải thiện từ vựng chuyên ngành Lưu trữ học, ngữ pháp, kỹ năng đọc hiểu và viết luận. Luyện thi các chứng chỉ quốc tế như IELTS hoặc TOEFL để tăng cơ hội xét tuyển thẳng.
Các môn chuyên ngành trong chương trình đại học
Sau khi trúng tuyển, sinh viên ngành Lưu trữ học sẽ học các môn chuyên sâu như:
- Lưu trữ học cơ bản: Tìm hiểu về lý thuyết và phương pháp quản lý tài liệu lưu trữ.
- Quản lý tài liệu điện tử: Kỹ năng tổ chức và bảo quản dữ liệu số.
- Lịch sử lưu trữ: Nghiên cứu sự phát triển của ngành lưu trữ qua các thời kỳ.
- Bảo quản tài liệu: Kỹ thuật bảo vệ tài liệu giấy và số khỏi hư hại.
- Phân tích và khai thác tài liệu: Ứng dụng thông tin lưu trữ trong nghiên cứu và ra quyết định.
Điểm chuẩn của ngành lưu trữ học năm 2022 -2024
Điểm chuẩn ngành Lưu trữ học có sự biến động tùy thuộc vào trường, khối xét tuyển và số lượng thí sinh đăng ký mỗi năm, cụ thể:
Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN):
- Năm 2022: Điểm chuẩn dao động từ 21–24 điểm (khối C00, D01, D14).
- Năm 2023: Tăng nhẹ lên 22–25 điểm, đặc biệt khối D01 có xu hướng cao hơn do nhu cầu về kỹ năng ngoại ngữ tăng.
- Năm 2024: Dự kiến khoảng 22–26 điểm, tùy thuộc vào lượng thí sinh và chính sách tuyển sinh.
Đại học Nội vụ Hà Nội:
- Năm 2022: Điểm chuẩn từ 20–23 điểm (khối C00, D01).
- Năm 2023: Khoảng 21–24 điểm, với khối C00 thường thấp hơn một chút so với D01.
- Năm 2024: Dự kiến dao động từ 21–25 điểm, phản ánh xu hướng cạnh tranh ổn định.
Đại học Văn hóa Hà Nội:
- Năm 2022: Điểm chuẩn từ 20–22 điểm.
- Năm 2023: Tăng lên 21–23 điểm, đặc biệt khối D01.
- Năm 2024: Dự kiến khoảng 21–24 điểm, phù hợp với mức cạnh tranh của ngành.
Cơ hội việc làm cho sinh viên ngành lưu trữ học
Ngành Lưu trữ học mang lại nhiều cơ hội việc làm đa dạng, đặc biệt trong bối cảnh số hóa và nhu cầu quản lý thông tin ngày càng tăng, tiêu biểu một số vị trí như:
- Chuyên viên lưu trữ tại cơ quan nhà nước: Làm việc tại các trung tâm lưu trữ quốc gia, sở ban ngành, hoặc văn phòng chính phủ, phụ trách quản lý và bảo quản tài liệu hành chính, lịch sử.
- Chuyên gia quản lý dữ liệu số: Làm việc trong các doanh nghiệp công nghệ, tổ chức quốc tế hoặc công ty tư nhân, tập trung vào lưu trữ và phân tích dữ liệu lớn (big data).
- Nhân viên thư viện và bảo tàng: Hỗ trợ bảo tồn và khai thác tài liệu văn hóa, lịch sử tại các thư viện, bảo tàng hoặc trung tâm di sản.
- Chuyên viên văn thư: Làm việc tại các cơ quan, doanh nghiệp để tổ chức, lưu trữ và quản lý hồ sơ, tài liệu nội bộ.
- Nghiên cứu viên lịch sử: Tham gia các dự án nghiên cứu sử dụng tài liệu lưu trữ để phân tích lịch sử, văn hóa hoặc chính trị.
Các trường đại học đào tạo ngành Lưu trữ học
Dưới đây là danh sách một số trường đại học uy tín tại Việt Nam đào tạo ngành Lưu trữ học và các khối xét tuyển chính:
- Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN): Tuyển sinh khối C00, D01, D14 (Lưu trữ học, Quản trị thông tin).
- Đại học Nội vụ Hà Nội: Tuyển sinh khối C00, D01 (Lưu trữ học, Quản lý văn thư).
- Đại học Văn hóa Hà Nội: Tuyển sinh khối C00, D01 (Lưu trữ học, Quản lý thông tin).
- Đại học Sư phạm Hà Nội: Tuyển sinh khối C00, D01 (Lưu trữ học kết hợp lịch sử).
Các câu hỏi liên quan về ngành lưu trữ học
Lưu trữ học lương bao nhiêu?
Sinh viên mới tốt nghiệp có thể nhận từ 5 đến 7 triệu đồng/tháng, kinh nghiệm từ 1 năm trở lên có thể nhận từ 8 đến 20 triệu đồng/tháng, thậm chí cao hơn nếu có thêm các chứng chỉ chuyên môn và ngoại ngữ.
Học ngành lưu trữ học sau này làm gì?
Cử nhân Lưu trữ học có thể làm việc trong lĩnh vực lưu trữ chuyên ngành và lưu trữ cơ quan của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; chuyên viên văn thư trong các cơ quan nhà nước, các đơn vị sự nghiệp, tổ chức chính trị, chính trị – xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân, các tổ chức kinh tế và các cơ quan,….
Học Lưu trữ học có thể làm việc ở nước ngoài không?
Có! Đặc biệt nếu bạn giỏi ngoại ngữ và thành thạo các kỹ năng quản lý thông tin số. Nhiều tổ chức quốc tế và công ty đa quốc gia cần chuyên gia lưu trữ.
Ngành Lưu trữ học là một lĩnh vực độc đáo, mang lại cơ hội đóng góp cho việc bảo tồn di sản và quản lý thông tin trong thời đại số. Để chinh phục giấc mơ này, bạn cần tập trung học tốt các môn trong tổ hợp xét tuyển, rèn luyện kỹ năng và giữ vững tinh thần trách nhiệm. Đừng quên theo dõi các bài viết liên quan tại chuyên mục Các khoa ngành học để cập nhật thêm thông tin hữu ích nhé!
