Ngành Kinh doanh thương mại: Học gì? Ra trường làm gì?

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với thế giới, Kinh doanh thương mại là một ngành học “hot” thu hút đông đảo bạn trẻ đam mê kinh doanh, bán hàng và quản lý chuỗi cung ứng. Với sự bùng nổ của thương mại điện tử và xuất nhập khẩu, ngành này không chỉ mang lại kiến thức thực tiễn mà còn mở ra cơ hội việc làm rộng lớn tại các doanh nghiệp lớn nhỏ. Bài viết này, Review Đại Học sẽ giúp bạn hiểu rõ ngành học gì, ra trường làm gì, và liệu có phù hợp với bạn không – đặc biệt dành cho các sĩ tử chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh sắp tới.

Kinh doanh thương mại là ngành gì?

Kinh doanh thương mại (tiếng Anh: Commercial Business) là ngành học chuyên sâu về các hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa và dịch vụ nhằm tạo lợi nhuận cho doanh nghiệp, bao gồm cả thương mại nội địa và quốc tế. Ngành này tập trung vào việc nghiên cứu thị trường, quản lý chuỗi cung ứng, và ứng dụng công nghệ trong kinh doanh, giúp sinh viên nắm bắt quy trình từ sản xuất đến phân phối.

Chương trình học kéo dài 4 năm, được chia thành các khối kiến thức chính:

• Kiến thức nền tảng (30%): Kinh tế vi mô/mô vĩ mô, tài chính doanh nghiệp, luật kinh doanh.
• Chuyên ngành cốt lõi (50%): Quản trị bán hàng, marketing, nghiên cứu thị trường, logistics và xuất nhập khẩu, thương mại điện tử.
• Kỹ năng thực tiễn (20%): Phân tích dữ liệu (sử dụng Excel, CRM), kỹ năng đàm phán, làm việc nhóm và ngoại ngữ (tiếng Anh thương mại).

Theo chương trình tại các trường như Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU), sinh viên sẽ học cách lập kế hoạch kinh doanh, quản lý kho bãi và ứng dụng công nghệ số vào bán lẻ. Đây là ngành phù hợp với những ai yêu thích môi trường năng động, sáng tạo và tiếp xúc khách hàng thường xuyên.

Có nên học Kinh doanh thương mại?

Có, nếu bạn đam mê kinh doanh và thích môi trường thực tiễn! Ngành này đang “bùng nổ” nhờ sự phát triển của e-commerce (Shopee, Lazada) và các hiệp định thương mại tự do như CPTPP, EVFTA, với nhu cầu nhân lực tăng 20-25% hàng năm.

Ưu điểm:

• Cơ hội việc làm cao: 85-90% sinh viên có việc làm trong năm đầu, làm việc tại doanh nghiệp đa quốc gia.
• Phát triển kỹ năng mềm: Giao tiếp, đàm phán, phân tích thị trường – hữu ích cho cả tự kinh doanh.
• Linh hoạt: Có thể làm remote hoặc khởi nghiệp dễ dàng.

Nhược điểm:

• Cạnh tranh cao: Yêu cầu ngoại ngữ và kỹ năng số tốt; thị trường thay đổi nhanh đòi hỏi học tập suốt đời.
• Áp lực doanh số: Công việc thường gắn với chỉ tiêu bán hàng, có thể stress nếu không chịu được rủi ro.

Nếu bạn có tố chất năng động, sáng tạo và không ngại thử thách, đây là lựa chọn lý tưởng. Ngược lại, nếu thích lý thuyết hơn thực hành, có thể cân nhắc Quản trị kinh doanh.

Các trường đào tạo Kinh doanh thương mại

Việt Nam có nhiều trường uy tín đào tạo ngành này, với chương trình cập nhật theo chuẩn quốc tế. Dưới đây là top 5 trường hàng đầu (dữ liệu tuyển sinh 2025 từ Bộ GD&ĐT và các nguồn uy tín):

Danh sách trường đào tạo và điểm chuẩn 2025

Học kinh doanh thương mại ra làm gì?

Sau khi tốt nghiệp, bạn có thể đảm nhận đa dạng vị trí tại doanh nghiệp thương mại, dịch vụ hoặc tự khởi nghiệp. Nhu cầu tuyển dụng cao, đặc biệt trong logistics và e-commerce, với hơn 18.000 vị trí/năm.

• Nhân viên kinh doanh/bán hàng: Tìm kiếm khách hàng, đàm phán hợp đồng (công ty như Big C, Lotte).
• Chuyên viên marketing/PR: Xây dựng chiến dịch quảng bá, nghiên cứu thị trường (agency như Ogilvy).
• Quản lý chuỗi cung ứng/logistics: Tối ưu hóa vận chuyển, quản lý kho (Viettel Post, DHL).
• Chuyên viên xuất nhập khẩu: Xử lý thủ tục hải quan, thương mại quốc tế (công ty xuất khẩu cà phê, dệt may).
• Khởi nghiệp: Mở cửa hàng online hoặc doanh nghiệp nhỏ, với kỹ năng lập kế hoạch kinh doanh.

Làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia hoặc startup, cơ hội thăng tiến nhanh nếu có chứng chỉ (như Google Analytics).

Mức lương ngành Kinh doanh thương mại

Mức lương ngành thuộc top trung bình cao trong khối kinh tế, tùy kinh nghiệm và vị trí. Dữ liệu 2025 từ TopCV và VietnamWorks cho thấy:

• Fresher (0-1 năm): 8-12 triệu VND/tháng (chưa kể thưởng doanh số).
• Junior (1-3 năm): 12-18 triệu VND/tháng.
• Senior (5+ năm): 20-35 triệu VND/tháng, lên đến 50 triệu nếu quản lý cấp cao.

Thu nhập có thể cao hơn 20-30% nếu làm tại TP.HCM/Hà Nội hoặc doanh nghiệp nước ngoài, cộng thêm phụ cấp (du lịch, đào tạo). Với kỹ năng số và ngoại ngữ, bạn dễ đạt mức cao hơn trung bình.

Muốn tự kinh doanh nên học ngành gì?

Nếu đam mê tự kinh doanh, Kinh doanh thương mại là lựa chọn xuất sắc vì cung cấp kỹ năng thực tiễn về lập kế hoạch, marketing và quản lý rủi ro. Tuy nhiên, để toàn diện hơn, bạn có thể cân nhắc các ngành bổ trợ:

• Quản trị kinh doanh: Học lãnh đạo, tài chính – lý tưởng cho startup (top trường: NEU, UEH).
• Marketing: Tập trung xây dựng thương hiệu, bán hàng online (FTU, RMIT).
• Kinh tế quốc tế: Phù hợp kinh doanh xuất khẩu (Đại học Ngoại thương).
• Tài chính – Ngân hàng: Quản lý vốn, đầu tư (Đại học Ngân hàng TP.HCM).

Lời khuyên: Kết hợp học chính quy với khóa ngắn hạn và thực tập sớm. Ở Việt Nam, các trường như FTU hay BUV có chương trình hỗ trợ khởi nghiệp mạnh mẽ.

Kinh doanh thương mại không chỉ là ngành học mà còn là “bệ phóng” cho sự nghiệp kinh doanh năng động, với kiến thức thực tiễn và mức lương hấp dẫn. Xem thêm các ngành hot tại Các khoa ngành học nhé!