Nghệ thuật thị giác – Ngành học hiếm đầy tiềm năng

Trong hàng ngàn ngành học và chương trình đào tạo tại Việt Nam, có những chuyên ngành đặc thù chỉ xuất hiện ở một số ít trường đại học, mang tính “độc quyền” và hiếm có. Nghệ thuật thị giác (Visual Art) là một trong số đó – một lĩnh vực không chỉ độc đáo mà còn mở ra cánh cửa cho sự sáng tạo và cơ hội nghề nghiệp đa dạng. Dù vậy, đây vẫn là một ngành học hiếm, ít được biết đến rộng rãi, nhưng lại ẩn chứa tiềm năng lớn cho những ai dám dấn thân.

Nghệ thuật thị giác – Lĩnh vực hiếm có và đặc thù

Nghệ thuật thị giác là loại hình nghệ thuật tạo ra sản phẩm tác động mạnh đến thị giác, gồm hội họa, điêu khắc, nhiếp ảnh, thiết kế đồ họa, kiến trúc, trình diễn… Theo UNESCO (2021), nó chiếm 16% ngành sáng tạo ở Đông Nam Á, cho thấy tầm ảnh hưởng lớn. Tại Việt Nam, Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (Đại học Quốc gia Hà Nội) tiên phong đào tạo ngành này với hai chuyên ngành: Nhiếp ảnh nghệ thuật và Nghệ thuật tạo hình đương đại.

Tuy nhiên, Nghệ thuật thị giác vẫn là một ngành học hiếm bởi tính đặc thù và mới mẻ của nó. Theo bà Vũ Thanh Ngọc, đại diện phòng Đào tạo và Công tác sinh viên của trường, những ngành học “độc quyền” như vậy thường đối mặt với thách thức về nguồn tài liệu, giáo trình hạn chế và khó khăn trong tuyển sinh do chưa nhiều người biết đến. Dẫu vậy, chính sự hiếm có này mang lại lợi thế cạnh tranh lớn cho cả trường lẫn sinh viên, giúp họ khẳng định bản sắc riêng trong thị trường lao động.

Khoảng trống trong đào tạo và cơ hội đổi mới

Trên thế giới, đào tạo Nghệ thuật thị giác đã trở thành một ngành học phổ biến, với các chương trình cung cấp kiến thức liên ngành, tổng hợp và chuyên sâu về nghệ thuật. Tuy nhiên, ở Việt Nam, lĩnh vực này vẫn còn những khoảng trống đáng kể. Các chương trình đào tạo hiện tại thường nặng về dạy nghề, thiếu nền tảng lý thuyết vững chắc, đồng thời chưa bắt kịp xu hướng hiện đại toàn cầu và xa rời truyền thống nghệ thuật dân tộc. Điều này dẫn đến thực trạng nhân sự chất lượng cao trong ngành còn thiếu cả về số lượng lẫn chất lượng.

Sự ra đời của chương trình đào tạo Nghệ thuật thị giác tại Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội, là một bước đi đột phá nhằm lấp đầy khoảng trống ấy. Với cách tiếp cận khai phóng và liên ngành, chương trình không chỉ trang bị cho sinh viên kiến thức nền tảng mà còn khuyến khích họ tái khám phá giá trị văn hóa truyền thống, kết hợp với thực hành nghệ thuật đương đại. Đây là tiền đề để ngành học này không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn vươn tầm quốc tế.

Đào tạo tinh hoa với tư duy liên ngành

Chương trình đào tạo Nghệ thuật thị giác tại Đại học Quốc gia Hà Nội hướng đến mục tiêu xây dựng một đội ngũ tinh hoa, được chọn lọc kỹ lưỡng ngay từ đầu vào. Sinh viên không chỉ học về kỹ thuật mà còn được trang bị tư duy sáng tạo, khả năng kết nối linh hoạt giữa các loại hình nghệ thuật và công cụ đa phương tiện. Họ có thể tận dụng không gian nghệ thuật để gia tăng giá trị tác phẩm, đồng thời nắm bắt kiến thức về thị trường nghệ thuật để định vị thương hiệu cá nhân.

Học phí của chương trình này là hơn 15 triệu đồng/năm – mức chi phí hợp lý so với giá trị đào tạo mà sinh viên nhận được. Các học phần được thiết kế để phát triển kỹ năng thực hành độc lập, quản lý dự án nghệ thuật, và tổ chức các hoạt động cộng đồng. Quan trọng hơn, sinh viên được rèn luyện để thích nghi với xu hướng toàn cầu hóa và chuyển đổi số – những yếu tố không thể thiếu trong thời đại ngày nay.

Cơ hội nghề nghiệp rộng mở

Sinh viên tốt nghiệp ngành Nghệ thuật thị giác có thể đảm nhận nhiều vai trò đa dạng, từ nghệ sĩ thị giác, nghệ sĩ nhiếp ảnh, giám tuyển nghệ thuật, đến cố vấn nghệ thuật hay phụ trách sản xuất triển lãm. Họ cũng có thể làm việc trong các lĩnh vực truyền thông, thời trang, kiến trúc, hoặc giảng dạy tại các cơ sở giáo dục. Với xu hướng liên ngành, cơ hội việc làm của ngành không bị giới hạn trong một lĩnh vực cụ thể mà mở rộng ra nhiều hướng phát triển.

Ngoài ra, sinh viên có thể tiếp tục học lên thạc sĩ, tiến sĩ trong và ngoài nước, hoặc tham gia nghiên cứu, giảng dạy về nghệ thuật thị giác. Đây là một lợi thế lớn, đặc biệt khi ngành học này còn hiếm và nhu cầu nhân lực chất lượng cao đang ngày càng tăng.

Dấn thân để tạo dấu ấn riêng

Nghệ thuật thị giác không chỉ là một ngành học, mà còn là mảnh đất màu mỡ cho những ai đam mê sáng tạo và sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn. Dù đối mặt với nhiều thách thức như tài liệu hạn chế hay sự cạnh tranh khốc liệt, những người chọn theo đuổi ngành học này có cơ hội tạo dựng bản sắc riêng, góp phần thúc đẩy nền công nghiệp văn hóa và sáng tạo của Việt Nam.

Trong bối cảnh các ngành học hiếm như Nghệ thuật thị giác đang dần khẳng định vị thế, câu hỏi đặt ra không phải là “liệu ngành này có đáng để theo đuổi?”, mà là “bạn đã sẵn sàng dấn thân để tạo nên sự khác biệt chưa?”. Với sự đổi mới trong đào tạo và tiềm năng phát triển mạnh mẽ, Nghệ thuật thị giác hứa hẹn sẽ là một lựa chọn đầy triển vọng cho thế hệ trẻ yêu nghệ thuật.